Niedaleko rzymskiej stacji metra „Flaminio” znajduje się rozległy Plac del Popolo, a na nim niewielki Kościół Matki Bożej. Bardzo lubię do niego zaglądać zwłaszcza wcześnie rano, kiedy samolot z Katowic dopiero co wyląduje w Wiecznym Mieście. Właściwie to tam, po przylocie, kieruję zazwyczaj swoje pierwsze kroki. Tym łatwiej, że prowadzi do niego jedna linia metra – jadąc od stacji „Anagnina” wysiada się na dziewiętnastym przystanku.
Nawet, kiedy jesienią leniwe promienie słoneczne dopiero co się budzą, oświetlając plac wśród lekkich mgieł, kościół jest przytulny. Jednak jego skarby można poznać dopiero wewnątrz. Wchodząc głębiej docieram do Kaplicy Cerasi, po lewej stronie od prezbiterium, by zatrzymać się przy dwóch obrazach Caravaggia – „Ukrzyżowanie Św. Piotra” oraz „Nawrócenie Szawła”.
Prześladowca chrześcijan, Szaweł z Tarsu, był w drodze do Damaszku. Nagle olśniła go światłość z nieba. Gdy upadł na ziemię, usłyszał głos: „Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?” (Dz 9,1-6). Jego nawrócenie miało miejsce w południe. A jednak tło obrazu pogrążone jest w mroku. To dlatego, że artysta chciał uzyskać wrażenie kontrastu między spływającym z nieba światłem a wszystkim dokoła. To niezwykłe światło, ogarniające postać leżącego na ziemi młodzieńca, symbolizuje w obrazie obecność Stwórcy.
Pogrążonemu w świetle, wznoszącemu ręce ku niebu Pawłowi, malarz przeciwstawił bardzo realistyczne wizerunki służącego i konia. Współcześni skrytykowali Caravaggia, oburzając się, że widz patrzy nie na twarz świętego, lecz na potężny koński zadek, również częściowo skąpany w Boskim świetle. Caravaggio uznał, że istotą jego dzieła jest ukazanie nawrócenia jako wewnętrznego przeżycia. Stąd tak wielki nacisk na wyeksponowanie zwyczajnego otoczenia, kontrastującego z tym, co duchowe.
Na początku, patrząc na obraz, nie widzi się nic. Żeby cokolwiek dostrzec, trzeba przyzwyczaić wzrok do ciemności... Lubię tam być. Spoglądać na obydwa obrazy. Długo się w nie wpatrywać. Szukać, chłonąć, sycić się... Głupie? Nie. Ta kapliczka ma w sobie coś niezwykłego. Jest jak Namiot Spotkania – ze Stwórcą, Piotrem i Pawłem–Szawłem. Jedyna niedogodność – co 5 minut trzeba sobie samemu przyciskać włącznik światła, by móc wyraźniej dostrzec dzieła.
Te obrazy wciągają, tak samo jak burzliwa historia życia Caravaggio – rzezimieszka doświadczającego w sercu nieustannej walki o prawdę i piękno... To teatr duszy. Spektakl przemian. Mrok i światło. Stary Człowiek i Nowe Stworzenie. Gorliwy Prześladowca i Oddany Głosiciel. Szaweł i Paweł...
Dziękuję dziś – w te tak piękne święto – poznanym już Pawłom, przy których poznawałem obolałe historie Szawłów... Kiedyś, przy biblijnym Apostole Pawle, doświadczałem, jak sam w sobie odkrywałem mentalność i postawę Tymoteusza – niepewnego, zatrwożonego, lękliwego, ale też umiłowanego dziecka w wierze!Niebawem chciałbym znowu powędrować na Piazza del Popolo – w porze leniwych porannych rzymskich promieni słońca. Wrócić tam myślami do szawłowego upadku pod Damaszkiem, zadziwić się Boskimi planami – wobec Szawła, wobec mnie, czy Piotra – i tego ostatniego prosić o wskazówkę, przy okazji – jak owocnie „zarzucać sieci w morze”?
Ks. Tymoteusz
foto:
http://lh4.ggpht.com/-UqA-ls9bEB4/SpWVY ... G_0316.JPG
